Cách chữa trào ngược dạ dày tại nhà hiệu quả, dễ áp dụng

Trào ngược dạ dày là một tình trạng phổ biến, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như ợ nóng, đau rát vùng thượng vị, đầy hơi và buồn nôn. Nếu không được kiểm soát tốt, bệnh có thể ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.  Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những cách chữa trào ngược dạ dày hiệu quả và dễ áp dụng.

Trào ngược dạ dày là gì?

Trào ngược dạ dày (GERD – Gastroesophageal Reflux Disease) là tình trạng axit trong dạ dày trào ngược lên thực quản, gây kích thích niêm mạc thực quản và tạo ra các triệu chứng khó chịu. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và thường liên quan đến chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt và tình trạng sức khỏe của từng người.

Nguyên nhân chính gây trào ngược dạ dày thường là do cơ vòng thực quản dưới hoạt động kém hiệu quả, khiến axit dạ dày dễ dàng di chuyển ngược lên thực quản. Nếu tình trạng này kéo dài, nó có thể gây tổn thương thực quản, viêm loét và thậm chí là Barrett thực quản – một yếu tố nguy cơ gây ung thư thực quản.

Triệu chứng trào ngược dạ dày thường gặp

Triệu chứng của trào ngược dạ dày có thể khác nhau ở mỗi người, nhưng một số dấu hiệu phổ biến nhất bao gồm:

Ợ nóng và đau rát vùng thượng vị

Ợ nóng là triệu chứng điển hình nhất của trào ngược dạ dày. Người bệnh thường cảm thấy nóng rát từ dạ dày lan lên ngực, cổ họng, đặc biệt sau khi ăn no hoặc khi nằm xuống. Cơn ợ nóng có thể kéo dài trong vài phút hoặc vài giờ, gây cảm giác khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

Ợ chua và trào ngược axit

Người bị trào ngược dạ dày thường có cảm giác chua miệng hoặc thấy dịch axit trào lên cổ họng. Điều này xảy ra do axit dạ dày di chuyển ngược lên thực quản, khiến người bệnh có cảm giác khó chịu và buồn nôn.

Đầy hơi, khó tiêu

Trào ngược dạ dày làm chậm quá trình tiêu hóa, gây tích tụ khí trong dạ dày và dẫn đến đầy hơi, chướng bụng. Người bệnh thường cảm thấy căng tức vùng bụng, khó chịu, đặc biệt sau khi ăn các thực phẩm nhiều dầu mỡ hoặc uống nước có gas.

Khó nuốt và đau họng

Axit dạ dày trào lên thực quản có thể gây kích ứng niêm mạc họng, dẫn đến viêm họng, khàn giọng, đau họng kéo dài. Một số trường hợp nặng có thể gặp khó khăn khi nuốt, cảm giác vướng nghẹn ở cổ họng.

Ho kéo dài và viêm đường hô hấp

Axit trào ngược có thể kích thích đường hô hấp, gây ho khan kéo dài, đặc biệt vào ban đêm. Nếu không kiểm soát tốt, tình trạng này có thể dẫn đến viêm phế quản, viêm họng và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý hô hấp khác.

Những cách chữa trào ngược dạ dày hiệu quả

Điều chỉnh chế độ ăn uống để chữa trào ngược dạ dày

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các triệu chứng trào ngược dạ dày. Một chế độ ăn hợp lý không chỉ giúp giảm tiết axit mà còn hỗ trợ bảo vệ niêm mạc dạ dày, từ đó hạn chế tình trạng axit trào ngược lên thực quản.

Người bệnh nên tập thói quen ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì ăn quá no trong một bữa. Điều này giúp giảm áp lực lên dạ dày, ngăn chặn cơ vòng thực quản bị mở rộng và hạn chế tình trạng trào ngược. Ngoài ra, tránh ăn khuya hoặc ăn ngay trước khi đi ngủ, bởi khi nằm xuống, lực hấp dẫn không còn giúp giữ thức ăn trong dạ dày, làm tăng nguy cơ axit trào lên thực quản.

Bên cạnh đó, việc lựa chọn thực phẩm cũng rất quan trọng. Những thực phẩm có lợi cho dạ dày như yến mạch, gừng, sữa chua, rau xanh, các loại hạt giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày, giảm viêm và hỗ trợ tiêu hóa. Trong khi đó, cần hạn chế những thực phẩm dễ gây kích thích dạ dày như đồ cay nóng, thức ăn chiên rán, nước có gas, cà phê, rượu bia và socola. Đây là những thực phẩm làm tăng tiết axit và gây giãn cơ vòng thực quản, khiến triệu chứng trào ngược trở nên nghiêm trọng hơn.

Điều chỉnh lối sống để giảm triệu chứng trào ngược

Bên cạnh chế độ ăn uống, lối sống hàng ngày cũng ảnh hưởng lớn đến tình trạng trào ngược dạ dày. Một số thói quen có thể làm trầm trọng thêm triệu chứng bệnh mà nhiều người không nhận ra.

Trước tiên, tư thế ngủ hợp lý có thể giúp hạn chế tình trạng axit trào ngược vào ban đêm. Các chuyên gia khuyến nghị nên kê cao đầu giường hoặc sử dụng gối nâng cao khoảng 15 – 20 cm để trọng lực giúp giữ axit trong dạ dày, tránh trào lên thực quản. Ngoài ra, nằm nghiêng sang bên trái cũng được cho là giúp giảm triệu chứng trào ngược hiệu quả.

Giảm căng thẳng cũng là một yếu tố quan trọng, bởi stress có thể kích thích dạ dày tiết nhiều axit hơn, làm trầm trọng thêm tình trạng trào ngược. Việc tập yoga, thiền, hoặc đơn giản là duy trì các hoạt động thư giãn như đọc sách, nghe nhạc, đi dạo có thể giúp giảm căng thẳng, cải thiện sức khỏe tinh thần và hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.

Bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia cũng là điều cần thiết, bởi nicotine trong thuốc lá làm suy yếu cơ vòng thực quản, trong khi rượu có thể làm tăng tiết axit dạ dày. Ngoài ra, nên tránh mặc quần áo quá chật, đặc biệt là ở vùng bụng, vì có thể làm tăng áp lực lên dạ dày và kích thích trào ngược.

Sử dụng một số biện pháp tự nhiên giúp giảm triệu chứng

Bên cạnh thay đổi chế độ ăn uống và lối sống, một số phương pháp tự nhiên có thể giúp làm dịu triệu chứng trào ngược dạ dày hiệu quả.

• Uống nước ấm với mật ong: Mật ong có tác dụng làm dịu niêm mạc dạ dày, giảm viêm và trung hòa axit. Hòa 1 – 2 muỗng mật ong vào cốc nước ấm và uống vào buổi sáng hoặc trước khi đi ngủ giúp giảm cảm giác nóng rát.
• Trà gừng: Gừng có đặc tính chống viêm và hỗ trợ tiêu hóa, giúp giảm cảm giác buồn nôn và đầy hơi. Một tách trà gừng ấm vào buổi sáng có thể giúp cải thiện triệu chứng đáng kể.
• Uống nước nha đam: Nha đam giúp làm dịu niêm mạc dạ dày, giảm kích ứng và hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Một cốc nước nha đam tươi mỗi ngày có thể giúp giảm triệu chứng trào ngược.

Sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ

Nếu các phương pháp tự nhiên và thay đổi lối sống không mang lại hiệu quả, việc sử dụng thuốc có thể cần thiết để kiểm soát triệu chứng trào ngược dạ dày. Một số loại thuốc thường được kê đơn bao gồm:

• Thuốc kháng axit: Như Maalox, Gaviscon giúp trung hòa axit dạ dày nhanh chóng.
• Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Omeprazole, Lansoprazole giúp giảm sản xuất axit, ngăn ngừa tổn thương thực quản.
• Thuốc chẹn H2: Famotidine, Ranitidine có tác dụng làm giảm tiết axit dạ dày.

Việc sử dụng thuốc cần có sự tư vấn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ và đạt hiệu quả điều trị tốt nhất.

Trào ngược dạ dày là một bệnh lý phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu áp dụng đúng phương pháp. Việc duy trì chế độ ăn uống hợp lý, thay đổi lối sống và sử dụng các biện pháp tự nhiên sẽ giúp giảm triệu chứng đáng kể. Nếu tình trạng trào ngược kéo dài hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng, hãy tìm đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.